مسابقات پرورشی
برای ایجاد نشاط بیشتر در فضای فعالیتهای دانشآموزی و تشویق دانشآموزان به همراهی بیشتر با این فعالیتها، مجموعهای از مسابقات تحت عنوان «مسابقات پرورشی» در حوزههای مختلف برگزار میشود که در پایان علاوه بر تشویق دانشآموزان مشارکتکننده، در بعضی موارد نمایشگاهی از دستاوردهای و نتایج مسابقات دایر میشود.
هر مسابقه، اهداف گوناگونی در حوزههای مهارتی و روانشناختی دانشآموزان دارد که در برنامهریزی و اجرای این مسابقات پیگیری میشود. این مسابقات بخشی از برنامه فعّالیتهای تربیتی در دوره اوّل دبستان میباشد که بخشهای دیگر آن نیز میتوانید در صفحه «پروژههای تربیتی» ملاحظه فرمایید.
عناوین مسابقات پرورشی
5 داستان کوتاه از واقعه کربلا، به همراه 4 پرسش، در 5 روز میان دانشآموزان توزیع میشود. دانشآموزان باید به کمک دوستان، والدین، مراجعه به کتابها یا اینترنت پاسخ پرسشها را بیابند و به این ترتیب تصویری قابل فهم از واقعه کربلا و شخصیّتهای مهمّ آن در ذهن آنها نقش بندد.
اهداف حوزه مهارتی:
نظم
داستانخوانی
تحقیق
اهداف حوزه روانشناختی:
شناخت و ادراک
پرسشگری
آگاهی به هیجانات
دانشآموزان، با استفاده وسایل گوناگون و البته سادهای مثل قاشق پلاستیکی یا پاکتهای کاغذی، عروسکهای رنگارنگ و جذّابی میسازند که در نهایت نمایشگاه بزرگی از این عروسکها و محصولات دانشآموزان در راهروهای دبستان دوره اوّل برگزار میشود. همچنین در جریان این مسابقه از آنها خواسته میشود تا با تشکیل گروههای کوچک به اجرای نمایش عروسکی بپردازند.
اهداف حوزه مهارتی:
کاردستی
نقّاشی
دستورزی
اهداف حوزه روانشناختی:
خلّاقیت
تصمیمگیری
اعتماد به نفس
قفسهای به این منظور مشخص میشود . چند جلد کتاب در قفسه قرار داده میشود. هر کتاب دارای پاکتی است که برگه «اگر من جای نویسنده/تصویرگر بودم» در آن قرار دارد. برگهای به صورت جداگانه میتواند در انتهای کتابها یا روی میز وجود داشته باشد. صندوق پستی در کنار ورودی کتابخانه میباشد که کودک پاکت نامه را پس از تکمیل در آن قرار میدهد. کتابهای قفسه برای حداقل 25 کتاب، هر بار شارژ میشود. در کلاسها، این طرح توضیح داده میشود و از بچهها خواسته میشود که هر کدام حداقل یکبار از کتابهای قفسه انتخاب کنند و برگه را پر کنند و هفته بعد تحویل دهند. بچههایی که دوست دارند میتوانند این طرح را ادامه دهند. برگهها در پایان دو هفته تحویل گرفته میشود. کودک میتواند قصه را تغییر دهد و با خیالپردازی و سلیقه خود، وقایع کتاب را آن طور که میخواهد شکل دهد.
اهداف حوزه مهارتی:
ارتباط با کتاب
امانتداری
نویسندگی/نقّاشی
اهداف حوزه روانشناختی:
مهارتهای کلامی
خلّاقیت
اعتماد به نفس
مجموعه متنوّعی از بازیهای فکری در دبستان وجود دارد که برخی از این بازیها در کلاس بازی به دانشآموزان آموزش داده میشود و از این طریق مهارتهای گوناگونی در ایشان تقویت میشود. منتخبی از این بازیها در مسابقات بازی فکری و به صورت رقابتی میان دانشآموزان برگزار میشود.
اهداف حوزه مهارتی:
هماهنگی چشم و دست
ریاضیّات
سرعت عمل
اهداف حوزه روانشناختی:
مهارتهای ذهنی
خودباوری
هدایت هیجانی
در این مسابقات که در ایّام دهه فجر انقلاب اسلامی برگزار میگردد، دانشآموزان باید به صورت گروهی و با همکاری یکدیگر، در رابطه با موضوعات مسابقه نقّاشی کنند. علاوه بر زیبایی و کیفیّت هنری آثار، همکاری و همچنین خلّاقیت در پرداختن به موضوعات اهمیّت ویژهای دارد.
اهداف حوزه مهارتی:
نقّاشی
نظم
همکاری
اهداف حوزه روانشناختی:
خلّاقیت
هویّت جمعی
تعلّق به گروه
این مسابقه با هدف ترویج و تشویق کتابخوانی برگزار میشود و در آن دانشآموزان باید با مراجعه به کتابهایی مشخّص، پرسشهای گوناگونی که در اختیارشان قرار میگیرد را پاسخ دهند. در حقیقت در این مسابقه دانشآموزان گنج نهفته در دل کتابها را استخراج میکنند.
اهداف حوزه مهارتی:
ارتباط با کتاب
تحقیق
کنجکاوی
اهداف حوزه روانشناختی:
مهارتهای کلامی
حلّ مسأله
پردازش اطّلاعات
در روزهای پایانی سال، تصویر بیرنگی از سفره هفتسین در ابعاد بسیار بزرگ در دبستان دوره اوّل نصب میشود که دانشآموزان در یک کار گروهی در ابعاد بزرگ، به مرور این تصویر را رنگآمیزی کرده و سفره هفتسین دبستان را کامل میکنند و در پایان با محصول کار جمعی خود عکس میگیرند.
اهداف حوزه مهارتی:
نقّاشی
نظم
همکاری
اهداف حوزه روانشناختی:
مسئولیتپذیری
هویّت جمعی
تعلّق به گروه
اگرچه مسابقات ورزشی نیز در دوره اوّل دبستان برگزار میشود، امّا بعضی از بازیها در قالب مسابقات ورزشی برگزار نمیشود. این بازیها که عمدتاً بازیهای سنتّی و محلّی هستند، در مجموعه مسابقات بازیهای میدانی و در قالب مسابقات پرورشی برگزار میشوند.
اهداف حوزه مهارتی:
مهارتهای حرکتی
همکاری
چابکی
اهداف حوزه روانشناختی:
تعلّق به گروه
تخلیه هیجانی
پذیرش